Kamu Görevlisine Hakaret Suçu

KAMU GÖREVLISINE HAKARET SUÇU HAKKINDA BILGILENDIRME NOTU

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi kapsamında hakaret suçu, genel olarak sikayete baglıdır.
Ancak hakaret suçu magduru kamu görevlisi ise ve hakaret, görevi sebebiyle islenmisse, bu
durumda suç sikayete tabi degildir. Örnegin; bir polis memuruna görevini ifa ederken hakaret
edilirse, savcılık re’sen sorusturma yapar, magdurun sikayeti aranmaz.

Kamu görevlisine karsı görevinden dolayı hakaret fiili, hakaret suçunun nitelikli hallerinden biri
olup temel cezanın arttırılmasını gerektiren bir nedendir. Kamu görevlisine karsı görevinden dolayı
hakaret suçunun cezası, bir yıldan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır (TCK m.125/3-a,
TCK m.125/1). Failin bu suçtan cezalandırılabilmesi için hakaret suçu magdurunun kamu görevlisi
olması ve görevinden dolayı kendisine hakaret edilmesi gerekir. Örnegin, mesai saatleri dısında bir
memura arkadas ortamında “senin yapacagın memuriyete s.çayım” denilmesi kamu görevlisine
karsı görevinden dolayı hakaret suçu olusturmaz. Çünkü hakaret teskil eden fiil, memura karsı
memurun görevinden dolayı islenmis degildir.

Kamu görevlisine görev sebebiyle hakaret re’sen sorusturulur, sikayete tabi degildir.

Bir kamu görevlisinin baska bir kamu görevlisine hakaret etmesi durumunda görevden
yasaklanma olur mu?


Bu durumda iki ayrı süreç isletilebilir:

Ceza hukuku açısından: Eger mahkumiyet kararı kesinlesirse (özellikle adli para cezası degil
de hapis cezası verilmis ve ertelenmemisse), ceza infazından dogan sonuçlar olabilir. Ancak
tek basına hakaret suçundan ceza alınması dogrudan “memuriyetten çıkarılma” sonucunu
dogurmaz.


1-Disiplin hukuku açısından: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre (özellikle 125.
madde), memurun görev mahallinde veya görev dısında bir kamu görevlisine hakaret etmesi,
disiplin suçu olusturur. Burada verilebilecek disiplin cezaları arasında kınama, maas kesimi
gibi hafif yaptırımlar olabilecegi gibi, fiilin agırlıgına göre kademe ilerlemesinin durdurulması
ya da çok agır durumlarda devlet memurlugundan çıkarma (isten atılma) da söz konusu
olabilir. Disiplin cezası için her olayın agırlıgı, kasten yapılıp yapılmadıgı, yarattıgı etkiler vs.
ayrıca degerlendirilir.




2-Bayır Mh. Hürriyet Cd. Kolacı Ziya Ishanı 1937 Merkez/KARABÜK
Tel&Faks: 0370 412 78 05 Gsm: 0546 585 07 08 E-posta: info@korkut-av.com
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma” baslıklı 53.
maddesinde, kasten islenen bir suçtan hapis cezasına mahkumiyetin yasal sonucu olarak
uygulanacak hak yoksunlukları düzenlenmistir. Taksirle islenen suçlardan verilen hapis
cezaları ve/veya ister dogrudan isterse hapis cezasından çevrilen adli para cezaları yönünden
TCK m.53 uygulanamaz. Çünkü hükümde hak yoksunluklarının sadece ve açıkça “kasten”
islenen bir suç ve “hapis cezası” halinde uygulanacagı öngörülmüstür.

Kasten islenen bir suçtan verilen hapis cezası bir yıl veya daha az süreli olup; TCK m.50
uyarınca adli para cezasına veya diger seçenek yaptırımlara çevrilmisse, TCK m.53
uygulanmaz. Bu sebeple, “kamu hizmetinden yasaklılık” sonucu dogmaz. Ancak
mahkumiyete konu olan suç; Anayasa m.76/2 ve 2839 sayılı Kanun m.11’de sayılan
katalog suçlardan birisi ise, cezanın miktarına ve türüne bakılmaksızın seçilme
yeterliligi kaybedilir. Katalog suçlardan birisi degilse, seçilme yeterliligi kaybedilmez.

Kasten islenen bir suçtan verilen hapis cezası yönünden CMK m.231 uyarınca hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmisse; mahkumiyet kararında yer verilen
TCK m.53’ün tatbikine iliskin karar da HAGB’ye baglı olarak askıda olacagından,
hukuki sonuç dogurmaz. Denetim süresi içerisinde kasten islenen baska bir suçtan
dolayı hükmün açıklanması ve açıklanan bu hükme karsı kanun yolları tüketilerek
mahkumiyetin kesinlesmesi halinde, TCK m.53 uygulanabilir hale gelir. Bunun dısında;
HAGB, “kamu hizmetinden yasaklılık” ve mahkumiyete baglı “seçilmeye engel hal”
olusturmaz.

KORKUT & AYDIN AVUKATLIK BÜROSU